Zmarszczki - rodzaje, zapobieganie, pielęgnacja

Jak powstają zmarszczki?

Zmarszczki są objawem starzenia się skóry i zaczynają pojawiać się na skórze zazwyczaj po 25. roku życia.
Spada wtedy produkcja dwóch cennych dla skóry białek, czyli kolagenu i elastyny, które zapewniają jej jędrność i gładkość. Zmarszczki mogą przybierać różne formy i pojawiać się na każdej partii twarzy, szyi oraz dekoltu. Widoczności zmarszczek sprzyjają także przesuszenie skóry i zmniejszenie produkcji sebum, które nasila się wraz z wiekiem. Poniżej znajdziesz opisy poszczególnych rodzajów zmarszczek oraz przyczyn ich powstawania.

Rodzaje zmarszczek

Oto najpowszechniejsze typy zmarszczek:

  • Zmarszczki mimiczne – to jedne z pierwszych zmarszczek, jakie pojawiają się na skórze. Czasem mają je już nawet nastolatki. Zmarszczki te powstają, jak wskazuje ich nazwa, w wyniku mimiki, a dokładniej kurczenia się mięśni. Do zmarszczek mimicznych należą: poziome zmarszczki na czole, lwia zmarszczka, zmarszczki wokół ust, a także kurze łapki. To zazwyczaj zmarszczki powierzchowne, które znajdują się płytko w skórze. Dlatego odpowiednia pielęgnacja może je skutecznie spłycać. Najbardziej narażone na pojawienie się zmarszczek mimicznych są osoby o dynamicznych i ekspresyjnych twarzach, gdyż u nich mięśnie pracują najwięcej.
  • Zmarszczki statyczne (strukturalne) powstają przede wszystkim w wyniku utrwalenia już istniejących zmarszczek mimicznych. Im jesteśmy starsi, tym więcej na skórze zmarszczek tego typu. Mogą im towarzyszyć lekkie przebarwienia naskórka w obrębie powstałej zmarszczki. Zmarszczki tego typu często porównuje się do zagięć na kartce papieru, które nawet po rozprostowaniu kartki nadal pozostają widoczne.
  • Zmarszczki grawitacyjne – to zmarszczki, które pojawiają się zazwyczaj po około 40. roku życia. Są spowodowane ogólnym starzeniem się skóry i działaniem siły grawitacji. Skóra zaczyna wtedy tracić kolagen oraz tłuszcz, który ją podtrzymuje. Do zmarszczek grawitacyjnych należą bruzdy nosowo-wargowe, tak zwane zmarszczki marionetki wokół ust czy zmiany powodujące opadanie policzków.
    To zazwyczaj głębokie zmarszczki, które znajdują się w głębszych warstwach skóry. Charakteryzują się powolnym procesem powstawania1.
  • Zmarszczki ortostatyczne – występują od narodzin pod dolną szczęką i w górnych partiach szyi. Nie są spowodowane procesem starzenia. Ten rodzaj zmarszczek powstaje w efekcie zaniku dziecięcej wyściółki tłuszczowej.

Inne rodzaje zmarszczek to:

  • zmarszczki senne – powstają one w wyniku zagnieceń skóry, gdy na przykład śpisz na boku czy na brzuchu. Młoda skóra szybko wraca do formy po nocy, na starszej zagniecenia są bardziej widoczne i z czasem się utrwalają2.
  • zmarszczki posłoneczne – to typ zmarszczek, który może pojawiać się w każdym wieku, w wyniku „przedawkowania” słońca, ale najczęściej pojawiają się u osób starszych. Są one widoczne w postaci siateczki zmarszczek na skórze. Wygląda ona, jakby była „zagnieciona”. Do zmarszczek posłonecznych należą na przykład zmarszczki na szyi czy drobne zmarszczki na dekolcie. Są one wynikiem zniszczenia kolagenu przez promieniowanie UV3.
  • zmarszczki atroficzne – sprzyja im zanik tkanek wraz z wiekiem, który pojawia się w okresie menopauzalnym. Twarz wizualnie się „zapada”, przez co zmarszczki stają się bardziej widoczne, na przykład zmarszczki wokół ust.

Jak zapobiegać zmarszczkom?

Już wiesz, jak powstają różne typy zmarszczek. Oto co możesz robić, aby im zapobiegać.

1. Rozkurczaj mięśnie

Zmarszczkom mimicznym najskuteczniej zapobiegają zastrzyki z botoksu, bo ograniczają kurczenie się mięśni. To jednak inwazyjny zabieg, który nie każdy chce wykonać. W delikatniejszej wersji zmarszczki mimiczne możesz rozkurczać masażami twarzy albo kosmetykami lub zabiegami z peptydami lub czynnikami wzrostu4, które mają działanie „botox like”.

2. Chroń się przed słońcem

Zmarszczki pod oczami, na policzkach, dekolcie to, jak już wiesz, często efekt działania słońca5. Najskuteczniej możesz się przed nimi chronić kremami z filtrami, które zabezpieczają zarówno przed promieniowaniem UVB, jak i UVA. Czasem to jednak za mało, dlatego w tropikach najlepiej wzmocnić ochronę dodatkowo okularami z filtrem, kapeluszem oraz kostiumami lub ubraniami z długim rękawem, które dodatkowo mają filtry przeciwsłoneczne.

3. Stymuluj kolagen

Zmarszczki grawitacyjne i pośrednio także wszystkie inne rodzaje zmarszczek, powstają z dwóch powodów: skóra z wiekiem traci tłuszcz, który ją podpiera, oraz kolagen, który zapewnia jej elastyczność. Na tę pierwszą rzecz nie masz dużego wpływu, ale na drugą już tak. Produkcję kolagenu stymulują zabiegi, takie jak np. mikrodermabrazja, złuszczające peelingi czy mezoterapia bezinwazyjne masaże oraz suplementacja kolagenu, najlepiej w postaci peptydów kolagenowych6.

Kolagen przyjmowany doustnie, np. kolagen do picia, może pozytywnie oddziaływać na stan skóry poprzez wspieranie między innymi procesów syntezy endogennego kolagenu. Takie metody mogą poprawić jędrność skóry, wygładzić ją i poprawić jej wizualny wygląd7.

Dowiedz się też, jak pozbyć się zmarszczek.

Bibliografia:

  1. Podstawy Medycyny Estetycznej pod red. Andrzeja Przylipiaka. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. 2014
  2. https://academic.oup.com/asj/article/36/8/931/2613967
  3. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0923181107004082
  4. https://biotechnologia.pl/kosmetologia/peptydy-biomimetyczne-w-kosmetyce-jako-skuteczny-sposob-walki-z-uplywajacym-czasem-przeglad-i-najnowsze-doniesienia-naukowe,20274
  5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4344124/
  6. Kołaczek A. Przegląd metod pielęgnacji skóry dojrzałej. Kosmetologia Estetyczna 2015; 6 vol. 4: 541-545
  7. Zuchowska A, Zuchowski A. Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru. Lek w Polsce VOL 29 NR 11/12’19 (342/343)
SUPLEMENT DIETY